Hoe groot is alternatieve financiering in Nederland?

De bank verstrekt veel zakelijke leningen aan startende en bestaande ondernemers, maar hoe groot is eigenlijk de non-bancaire financieringsmarkt voor het mkb in ons land? Officiële cijfers zijn er niet, maar van verschillende vormen van alternatieve financiering zijn er wel schattingen. En hoe staat dit eigenlijk in verhouding tot de bancaire kredieten? 

Dat het Nederlandse bedrijfsleven sterk afhankelijk is van het geld van de bank is algemeen bekend. Toch wordt vaak geroepen dat alternatieve financieringen aan terrein winnen. Maar hoe belangrijk is dit dan? Ronald Kleverlaan wil het gaan uitzoeken.

Crowdfunding, Qredits en investeringsmaatschappijen

De eerste schatting van de crowdfundingspecialist is dat er het afgelopen jaar minimaal 600 miljoen euro aan alternatieve financiering is uitgezet. Hij baseert zich daarbij mede op cijfers over crowdfunding in Nederland, die variëren van 175 miljoen tot 223 miljoen euro, en de Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen die claimt dat er twee jaar terug voor 185 miljoen euro aan venture capital-investeringen werd gedaan in jonge en snelgroeiende bedrijven. Daarnaast weet hij de cijfers van Qredits, en met deze drie samen doet hij vast een voorzichtige voorspelling.

“Op basis van de eerste schattingen lijkt dit – afhankelijk van de gebruikte definities – op zo’n 600 miljoen euro uit te komen, maar dit zou nog verder onderzocht moeten worden.”  De crowdfunding-expert legt uit op dit moment bezig te zijn met een eerste, globaal onderzoek naar deze cijfers. Deze cijfers zijn natuurlijk echter niet genoeg om de gehele markt van alternatieve financiering juist op waarde te schatten.

Geld van investeerders niet in te schatten

Hij benadrukt daarom dat het voor sectoren buiten crowdfunding en venture capital dan ook lastiger is te achterhalen hoeveel miljoenen euro’s erin omgaan. Kijk alleen maar naar durfkapitaal van vrienden en bekenden, of geld van business angels en informal investors. Die zijn vrijwel niet in kaart te brengen. Ronald is echter niet de eerste die een schatting probeert te maken van alle alternatieven samen. In 2016 noemde de Nederlandse Vereniging van Banken de voorzichtige voorspelling dat de bank goed is voor ruim 80 procent van het totaal aan financieringen aan het mkb.

Bankfinancieringen waren destijds bij elkaar zo’n 125 miljard euro waard, dus dan zou Ronald nog wel wat geldpotjes moeten vinden, al is het bancaire bedrag het totaal, en zijn schatting gericht op nieuw uitgegeven kapitaal. Zo claimt de NVB dat participatiemaatschappijen 1,2 miljard euro hebben uitstaan, waarbij Ronald aangaf dat hiervan 185 miljoen nieuw is uitgezet. Onduidelijk is hier of Ronald private equity-kapitaal van banken ziet als alternatief kapitaal of niet. Duidelijk is wel dat investeringsmaatschappijen samen met het kapitaal van individuele investeerders samen een belangrijke financieringsvorm zijn voor het Nederlandse bedrijfsleven.

Leasing & factoring

Zo’n 64 procent van het bancaire krediet betreft financieringen van meer dan één miljoen euro, de bank is dus vooral sterk bij grote bedragen of bij krediet aan grote ondernemingen. Bij kleinere leningen ziet de NVB ziet vooral veel (alternatieve) financieringen in de vorm van leasing – wat in 2016 goed was voor een totaal uitgezet vermogen van 4 miljard euro – en factoring, dat goed was voor 3,6 miljard euro. Hoeveel hiervan nieuw is uitgezet, wil Ronald nog verder gaan onderzoeken en de kans is dus groot dat deze nog een grote invloed zullen krijgen op het totaal aan alternatieve financieringen.