Crowdfundingplatformen zien meer risico’s, rendement nog stabiel

Crowdfundingplatformen voelen de gevolgen van de economische recessie. Aanbieders ervaren meer risico’s en investeerders zijn voorzichtiger. Enkele platformen zien de betalingsachterstanden licht toenemen. Hoewel risico’s zijn toegenomen, worden investeerders hier zelden actief over geïnformeerd.

Dat blijkt uit een rondgang van Investeerders.nl. Hieraan deden 9 populaire Nederlandse crowdfundingplatformen mee: Collin Crowdfund, Geldvoorelkaar, Horeca Crowdfunding, Lender & Spender, Max Crowdfund, Lendahand, Oneplanetcrowd, Weforsea en CrowdAboutNow. Samen vertegenwoordigen zij meer dan de helft van de Nederlandse crowdfundingmarkt.

‘Investeerders zijn onzekerder’

Om te beginnen zien diverse crowdfundingplatformen het gedrag van gebruikers veranderen door de economische onzekerheid. Zo zegt Collin Crowdfund: “Wij merken dat investeerders terughoudender en onzekerder zijn. Investeerders ervaren meer risico van geldontwaarding en willen enerzijds een hoger rendement (om inflatie te compenseren) met minder risico’s,” aldus het platform.

“Investeerders willen sneller weer over hun geld beschikken.”

“Anderzijds willen zij sneller weer over hun geld kunnen beschikken, want wie weet hoe de wereld er over drie jaar uitziet. Hierdoor zien we vanuit de markt meer interesse in kortere looptijden.” Een lening met een looptijd van 5 jaar, niet ongewoon op Collin Crowdfund, krijgt de afgelopen tijd dan ook minder aandacht van investeerders dan voorheen.

Hogere risico’s vaak niet expliciet vermeld

Dat aanbieders hogere rentes voeren is direct te herleiden tot een gebrek aan alternatieven voor leners en het feit dat campagnes met lagere rentes minder gefinancierd worden. Dat betekent ook dat risico’s toenemen bij de beoordeling, waardebepaling van eventueel onderpand of latere herfinanciering. Bij navraag van Investeerders.nl zeggen nagenoeg alle platformen te kampen met hogere risico’s.

Aanbieders noemen inflatie, hoge energiekosten en dalende vastgoedwaardes.

Aanbieders noemen onder meer de inflatie, hoge energiekosten en dalende vastgoedwaardes. Ook is er in een recessie meer kans op faillissementen bij werkgevers, zegt Lender & Spender, wat het inkomen van particuliere leningnemers kan beïnvloeden. Tenslotte noemen Max Crowdfund en Lendahand koersrisico’s, zoals de dalende waarde van de pond en dollar.

De hogere rentes worden duidelijk gecommuniceerd. Hoewel de meeste aanbieders tegelijkertijd meer risico’s zien, worden gebruikers hier weinig actief over geïnformeerd. Platformen verwijzen hiervoor naar de documentatie van de lening of algemene voorlichting op de websites. Alleen Geldvoorelkaar en Collin Crowdfund benoemen actuele risico’s op de projectpagina, zoals hoge energiekosten.

Actuele risico’s worden zelden actief gecommuniceerd.

Aanbieders zeggen wel strenger te zijn in hun kredietbeoordeling door de huidige economische situatie. Al is dit lastig te beoordelen voor investeerders. Collin Crowdfund en Horeca Crowdfunding geven bijvoorbeeld aan energiecontracten op te vragen voor bepaalde sectoren. Ook Max Crowdfund, Oneplanetcrowd, Lendahand en Lender & Spender geven aan conservatiever te zijn in hun beoordeling.

Lichte toename betalingsachterstanden

Platformen rapporteren nog geen grote groei in betalingsachterstanden. Geldvoorelkaar ervaart wel meer mislukte incasso’s en in sommige gevallen problemen bij geplande herfinanciering: “Het is niet dramatisch, maar de eerste signalen van economisch uitdagende tijden zijn er wel.” Ook Lender & Spender ziet sinds de zomer ‘een beperkte toename’ in achterstanden. Het platform geeft aan dat dit nog wel binnen het normale verwachtingspatroon valt: “Zodra de economische omstandigheden tot een toename in verwachte verliezen zullen leiden, zullen wij onze investeerders hierover informeren. Tot op heden is daar nog geen reden toe.”

“De eerste signalen van uitdagende tijden zijn er wel.”

Sommige crowdfundingplatformen moeten al wel ingrijpen om te voorkomen dat leningnemers in de knel komen. “Er zijn wel ondernemers die met hogere energiekosten opgescheept zitten”, zegt Horeca Crowdfunding, “Daar passen we maatwerk toe.” Volgens het crowdfundingplatform kunnen leningen tijdelijk bevroren worden zodat er alleen rentebetalingen worden gedaan.

Max Crowdfund benoemt zelf geen toename in betalingsachterstanden. Wel blijkt uit communicatie van het platform naar investeerders dat diverse projecten aflossingsvrij zijn verlengd, mede omdat problemen worden verwacht bij het uitwinnen van zekerheden. Britse vastgoedontwikkelaar Corbelo Group Ltd, een grootafnemer met 40 leningen bij Max Crowdfund, loopt achter voor ten minste 14 van die leningen. De ontwikkelaar duikt in september op in het publieke register met een aangevraagde uitstel van betaling. Echter communiceert Max Crowdfund op de website dat er 0 achterstanden zijn.

Rendement stabiel door hoge rentes

Volgens de nieuwe Europese crowdfundingverordening moeten platformen transparanter zijn, zegt de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Hiervoor moeten platformen uiterlijk in november 2023 een vergunning hebben. Zo moeten projecten voorzien zijn van een Key Investment Information Sheet. “Dit document moet up-to-date worden gehouden, dus ook ten aanzien van veranderende risico’s,” zegt een woordvoerder.

“Hoe groot de impact gaat zijn is lastig in te schatten.”

Ondanks terughoudende investeerders en een lichte toename in achterstanden, verwachten de meeste aanbieders dat het netto rendement in 2023 stabiliseert of licht toeneemt. Hierbij wijzen zij op de stijgende rentepercentages. Toch blijft het giswerk in de huidige markt, zeggen diverse platformen.

“Hoe groot de impact van de huidige en toekomstige economische omstandigheden zal zijn is zeer lastig in te schatten”, zegt Geldvoorelkaar. “De Nederlandse economie is veerkrachtig met het mkb als belangrijkste motor, maar een recessie zal ongetwijfeld invloed hebben.”