Onderhandse lening
De onderhandse lening, waarbij je geld leent zonder tussenkomst van een bank, is enorm populair binnen het mkb. Investeerders doen het soms al lopen de meeste onderhandse leningen via bekenden, bijvoorbeeld familie of vrienden.
Wat is een onderhandse lening?
Als je van familie, vrienden of andere bekenden geld leent voor je bedrijf kan dit onderhands, maar ook business angels of andere particuliere investeerders lenen vaak op deze manier. Soms zelfs om een andere lening mogelijk te maken.
De term slaat op het feit dat de lening niet openbaar wordt aangeboden. Het is dus niet mogelijk om een onderhandse lening af te sluiten bij een bank.
Snel zakelijk geld lenen voor je onderneming? Kredietvooruit.nl of BridgeFund. Je bedrijf moet langer dan een jaar bestaan en jaarlijks minimaal 50.000 euro omzet hebben.
Lening op basis van vertrouwen
Degene die jou het geld leent, doet dit veelal vanwege het vertrouwen dat hij in jou of jouw plannen heeft, want onderhands lenen is gaat meestal zonder onderpand en is alleen mogelijk als een achtergestelde lening. Dit houdt in dat de geldverstrekker bij een faillissement na andere kredieteisers komt.
Een onderhandse lening is alleen mogelijk in de vorm van een achtergestelde lening.
Hierdoor wordt het ook wel durfkapitaal of een informele lening genoemd. Het kan zowel een losstaande financiering zijn als onderdeel zijn van een stapelfinanciering. Ook binnen crowdfunding zijn onderhandse leningen populair.
Voordelen van onderhands lenen
Een groot voordeel van een onderhandse lening is dat je de voorwaarden grotendeels zelf mag bepalen. Zeker bij de start van je onderneming is er vaak nog geen onderpand en veel onzekerheid over je inkomsten.
Een bancaire financiering in de vorm van een zakelijk krediet is meestal nog niet mogelijk en veel starters lenen daarom onderhands geld van familie, vrienden of bekenden.
Veel startende ondernemers lenen hun startkapitaal onderhands van vrienden, ouders of familieleden.
Die lenen jou het geld niet zo zeer om het rendement maar omdat ze jou een prettige start met je bedrijf gunnen. Hierdoor zijn de voorwaarden vaak soepeler dan bij een financiële instelling. Zo is de kans groot dat de periode waarin je terug moet betalen bij ouders, familieleden of vrienden een stuk langer is dan bij de bank. Ook zijn zij minder snel geneigd om een hoog rentepercentage te vragen.
Meer lenen dankzij onderhandse lening
Een ander voordeel is dat er geen BKR-controle plaatsvindt. Als je een registratie hebt bij het BKR, dan kom je soms niet in aanmerking voor bancair krediet, maar familie of vrienden kijken hier meestal niet naar als ze je geld lenen.
De onderhandse lening is achtergesteld. Soms zien financiers het daarom zelfs als een vorm van eigen vermogen. Het verbetert dan zelfs de kredietwaardigheid van je bedrijf, in hun ogen. Het komt daardoor zelfs voor dat je meer kunt lenen bij een financier, als je eerst je eigen vermogen verhoogt door een lening af te sluiten bij investeerders, ouders of vrienden.
Nadelen van onderhands lenen
Uiteraard zijn er ook nadelen. De belangrijkste is de kans op persoonlijke conflicten over de lening of het niet nakomen van de gemaakte afspraken. Ondanks dat elke nieuwe ondernemer zijn bedrijf opricht met de beste bedoelingen stopt de helft alweer binnen twee jaar. Statistisch is de kans dus zeer groot dat jouw bedrijf de lening niet tijdig kan terugbetalen. Dit kan een enorme negatieve invloed hebben op jullie relatie.
Een contract opstellen
Ook in de beste families en bij zeer hechte vrienden kunnen ruzies ontstaan over geld. Wat betekent het bijvoorbeeld voor de onderlinge verhouding wanneer er tijdelijk minder geld binnenkomt en je een paar maanden niet aan je aflossingsverplichting kunt voldoen, maar wel op vakantie gaat?
De beste manier om een onderhandse lening aan te gaan, is dus door goede afspraken te maken, en deze vast te leggen op papier. Het is niet verplicht, maar als je er een contract voor maakt kun je deze zelf samen onderling opstellen.
Je bent dus vrij om zelf te bepalen welke afspraken je maakt. Om het helder te houden helpt het als de overeenkomst de volgende onderdelen bevat:
- De lener
- De kredietverstrekker
- De hoogte van het bedrag
- Wanneer de lening ingaat
- De hoogte van de rente
- De looptijd
- Wijze van aflossen (periodiek of op een bepaald moment)
- Wat er gebeurt er als terugbetaling niet lukt
- Of het mogelijk is om tussentijds op te zeggen
- Of vervroegd aflossen mogelijk is
- Of er andere leningen tijdens de looptijd mogen worden aangegaan
Het contract vastleggen
Tot 2013 kon je dit document, de onderhandse akte, laten registreren bij de belastingdienst. Dat kan niet meer, maar je kunt de afspraken wel laten vastleggen bij de notaris. Het is bij een onderhandse lening niet verplicht om deze afspraken notarieel te laten vastleggen, maar soms wel verstandig om later terug te kunnen vallen op deze overeenkomst.
Dit laatste wordt vaak onderschat. Zo willen ouders geen onnodige kosten maken, maar bij de erfenis hierover ook geen twijfel bij eventuele broers of zussen. Door het vast te leggen verklein je de kans dat hierover later twijfel of een verschil van mening ontstaat.
Snel zakelijk geld lenen voor je onderneming? Kredietvooruit.nl of BridgeFund. Je bedrijf moet langer dan een jaar bestaan en jaarlijks minimaal 50.000 euro omzet hebben.
Renteloze lening en schenkbelasting
Het kan zijn dat degene die de lening verstrekt dit zonder rente wil doen. Dit is een optie, maar hiervoor gelden wel een aantal fiscale voorwaarden. Dit komt omdat de belastingdienst het rentevoordeel dat hierdoor ontstaat, ziet als een schenking. Dat mag, maar wanneer het bedrag boven de schenkingsvrijstelling uitkomt moet je belasting betalen over dit voordeel.
Wordt er wel een rentepercentage afgesproken, dan is het belangrijk dat de rente marktconform is, wat betekent dat het vergelijkbaar is met wat banken of andere financiers rekenen over hun leningen. De belastingdienst ziet het verschil tussen de werkelijke rente en de marktconforme rente ook als een schenking, waarover je mogelijk schenkbelasting moet betalen.
Als er geen marktconforme rente gerekend wordt ziet de belasting dit als schenking en moet je belasting betalen.
Leen je bijvoorbeeld geld van je ouders en willen zij hierover geen rente ontvangen, maar wil je ook geen schenkbelasting betalen? Dan moet je het bedrag beperkt houden tot de vrijstelling. De hoogte daarvan verschilt per jaar en per situatie. Het is daarom verstandig om eerst advies in te winnen bij de belastingdienst voordat je de lening accepteert.