Twee platformen weg, begin van het einde?

Financieringsspecialist Lex van Teeffelen is van mening dat crowdfundingplatformen duidelijker de worst-case-scenario’s moeten afdekken. Afgelopen maand kreeg hij gelijk, twee platformen trokken de stekker eruit. Investeerders.nl ging met hem in gesprek: staan we aan het begin van een domino-effect?

Het fenomeen crowdfunding ervaart momenteel sterke ups en downs. Aan de ene kant zijn er de projecten die veel erkenning en media-aandacht krijgen. Enkele platformen groeien als kool en laten zien dat deze financieringsvorm werkelijk wat toevoegt voor het mkb. Aan de andere kant weet maar een handjevol platformen in Nederland voldoende volume te realiseren om werkelijk toekomstperspectief te hebben. En als ze al voldoende nieuwe projecten krijgen is het vaak maar de vraag hoe die projecten over enkele jaren renderen.

De branchevereniging hanteert sinds enige tijd eisen rond het publiceren van defaults en betalingsachterstanden, maar slechts een deel is lid en daarnaast zijn de eisen beperkt. Wat er gebeurt als een platform stopt, is daardoor onduidelijk. Voor Lex van Teeffelen, als lector verbonden aan de Hogeschool Utrecht, is dit een doorn in het oog.

Platformen vallen om: is dit het begin van de chaos?

Afgelopen periode stopten twee platformen. Een daarvan was het platform Doorgaan.nl. Die was opgezet door de Amersfoortse en daar hoeven investeerders zich dus niet direct zorgen te maken. Maar Regiofund.nl, een platform zonder moedermaatschappij, gooide ook de handdoek in de ring. Daar is het allerminst zeker hoe investeerders nu hun geld terug moeten krijgen. De branche reageert en hulp wordt al aangeboden, maar het is de vraag of dit zal lukken, en of dit in de toekomst ook voor andere platformen de beste oplossing is.

Lex van Teeffelen schetste het scenario van omvallende platformen al eerder en het lijkt er bijna op alsof hij dit heeft zien aankomen. Bij navraag van Investeerders.nl geeft hij echter gelijk aan dat dat niet het geval is. “Regiofund.nl was mij eerlijk gezegd niet eens bekend”, geeft hij telefonisch aan. “Ik baseer mijn publicaties op openbare informatie die platforms op de website geven. Het is niet zo dat ik intern bij platformen allerlei problemen zie. Integendeel, de markt professionaliseert.”

‘Over wat-als-scenario’s moet je vooraf nadenken’

“Het is meer boerenverstand dat je ook moet nadenken over wat er gebeurt als bedrijfsresultaten van platformen tegenvallen. Veel platformen geven niet aan wat dan de achtervang is. Ook als die kans zeer klein is, wil ik wel weten wat dan het stappenplan is.” De verschillen tussen platformen zijn groot. Ook binnen de branchevereniging. “Ik vind dat de branchevereniging te reactief opereert. Zij zou meer voor de muziek uit moeten lopen.”

Dat een paar platformen het op orde hebben ziet de onderzoeker namelijk niet direct als winst. Die hebben de mankracht en capaciteit om hier aandacht aan te schenken. Op zich is dit positief, want bij de grootste platforms zit het meeste geld en dus risico. Maar het is zeker nog niet door de hele branche opgepakt; de AFM ontkomt er niet aan met nieuwe regelgeving te komen. “De branche heeft nu negatieve publiciteit gehad en maakt zich onnodig afhankelijk van een toezichthouder.”

Hij is vooral negatief over het feit dat de AFM zaken moet oplossen. “De AFM zal het gedegen aanpakken. Alleen betekent dat wel vertraging in de groei van crowdfunding, zoals het instappen van grotere partijen die meefinancieren. Zolang de toezichthouder van mening is dat de branche haar risico’s niet op orde heeft, is de kans ook klein dat de overheid zich hard zal maken voor crowdfunding. Bijvoorbeeld met maatregelen als een borgstelling en garanties voor investeerders.”

Had de overheid anders sneller actie ondernomen, vragen wij ons hardop af. “Wetgeving duurt altijd lang. Door nu al te een kader voor te verwachte regelgeving te publiceren, zul je merken dat platformen zich daar snel aan zullen conformeren, nog voordat de wet door de beide Kamers is vastgesteld. Het wetgevingsproces duurt zo’n anderhalf tot twee jaar, maar een passend voorstel voor een vergunningskader voor crowdfunding zou vandaag al effect kunnen hebben. Het zal het vertrouwen in crowdfunding tevens een positieve impuls kunnen geven. Door een grotere afgedwongen transparantie is er een toestroom van aanvragen vanuit het mkb en meer kapitaal vanuit investeerders te verwachten.”