Rentabiliteit berekenen
Je kunt op verschillende manieren berekenen hoe je bedrijf er financieel voor staat. De rentabiliteit berekent hoe rendabel het geïnvesteerde vermogen van je onderneming is. Het geeft de verhouding tussen de gemaakte winst en het benodigde vermogen weer.
Hoe hoger het rentabiliteitspercentage is, hoe meer winst er per geïnvesteerde euro is gemaakt. Dit percentage is niet alleen voor jezelf een interessant gegeven. Ook investeerders of financiers laten de rentabiliteit van een onderneming vaak meewegen in hun keuze of ze wel of juist niet investeren.
Drie soorten rentabiliteit
Er zijn drie manieren waarop je kunt berekenen in hoeverre de investeringen rendement hebben opgeleverd: de rentabiliteit van het eigen vermogen, van het vreemde vermogen en van het totale vermogen. Voor al deze berekeningen heb je het gemiddelde vermogen nodig.
Tel hiervoor het vermogen van 1 januari en 31 december bij elkaar op en deel de uitkomst door twee. Omdat de berekening altijd betrekking heeft op een heel kalenderjaar wordt er voor het vaststellen van het gemiddelde vermogen standaard gewerkt met deze twee data.
Alle andere cijfers die je nodig hebt om de rentabiliteit te berekenen, vind je terug in de winst- en verliesrekening.
Met een goed boekhoudprogramma zelf de administratie van je onderneming online bijhouden? Probeer e-Boekhouden.nl of Moneybird vrijblijvend uit. 100.000+ mkb-ondernemers gingen je voor.
Berekening van het eigen vermogen
de nettowinst / gemiddelde eigen vermogen, x 100% = rentabiliteit van het eigen vermogen.
Over vreemd vermogen:
de betaalde rente / gemiddelde vreemde vermogen, x 100% = rentabiliteit vreemd vermogen.
Over het totaal vermogen:
(winst + rente + belasting) / gemiddelde totale vermogen, x 100% = rentabiliteit totaal vermogen.
Rentabiliteit berekent kosten vreemd vermogen
Voor de rentabiliteit van het vreemde vermogen geldt: hoe lager het percentage, des te goedkoper je het vreemde vermogen aantrekt. Dus hoe lager dit percentage, hoe beter het is. Voor het eigen vermogen geldt precies het tegenovergestelde: hoe hoger de rentabiliteit van het eigen vermogen, des te beter je in staat bent om de benodigde middelen zelf te financieren.
Indien je (vrijwel) uitsluitend gebruikmaakt van eigen vermogen, kan het juist interessant zijn om (meer) vreemd vermogen aan te trekken zodat je nog sneller kunt investeren en groeien. Dit is vooral interessant wanneer het aantrekken van vreemd vermogen relatief goedkoop is.
Wanneer de rentabiliteit op het totale vermogen hoger is dan die op het vreemde vermogen, dan verdien je als het ware op het eigen vermogen. Dit kan werken als een hefboomeffect maar werkt alleen als iedere euro totaal vermogen meer oplevert dan de kosten van een euro vreemd vermogen.
Nut rentabiliteit voor investeerders
Een gezonde rentabiliteit niet alleen belangrijk voor de eigenaar van een bedrijf, maar ook voor potentiële geldschieters die willen weten wat hun geld op termijn oplevert. Hoe hoger de totale rentabiliteit is, des te interessanter dit bedrijf is voor investeerders.
Bedrijven met een hogere winstmarge kunnen de lening makkelijker terugbetalen, en hebben meer kans om een tegenvaller succesvol op te vangen. Stel dat een financier kan investeren in twee bedrijven: één heeft een rentabiliteit van 5 procent en de ander van 10 procent. Dan zal die hoogstwaarschijnlijk voor het bedrijf met de hoogste rentabiliteit kiezen. Daar wordt er op elke geïnvesteerde euro 10 cent winst gemaakt, terwijl het andere bedrijf slechts 5 cent winst maakt.
Het totale rentabiliteitspercentage is niet het enige wat telt. In de praktijk houden investeerders ook rekening met het risico dat ze lopen met een bepaalde investering. Hierdoor zijn onder meer de liquiditeit en de solvabiliteit van een onderneming van belang. De liquiditeit geeft aan of een bedrijf op korte termijn aan haar betalingsverplichtingen kan voldoen. De solvabiliteit toont of er op de lange termijn aan deze verplichtingen kan worden voldaan. Wanneer zowel de liquiditeit-, solvabiliteit- als rentabiliteitpercentages gezond zijn, zegt dit veel over de continuïteit van het bedrijf.
Verschil tussen eenmanszaak en BV
De rechtsvorm van de onderneming kan ook van invloed zijn bij de rentabiliteit over het eigen vermogen. Bij de winst van een eenmanszaak of vennootschap onder firma is vaak nog geen rekening is gehouden met het vergoeding van de eigenaar. Bij een besloten vennootschap is het salaris van de ondernemer vaak wel al in de bedrijfscijfers meegenomen.
Wat is een goede rentabiliteit?
Gemiddeld gezien is een rentabiliteit van het totale vermogen vanaf 8 procent al als financieel gezond gezien. Al hangt het erg af van het soort bedrijf en de branche wat een goede score is. Zo haalt een kleine zzp’er vaak boven de 50% terwijl een multinational het echt bijzonder goed doet met een marge van 20%.
Veel zzp’ers halen een rentabiliteit boven de 50%.
Dit, omdat de kosten en het vermogen van een kleine onderneming soms beperkt zijn, terwijl grote bedrijven vaak met enorme balansposten te maken hebben. Toch investeert een financier vaak liever in een groter bedrijf. In absolute zijn zijn de getallen er hoger. Daarnaast is de spreiding in de inkomsten vaak beter en zijn er minder risico’s van bepaalde personen of klanten.