Eigen vermogen

Het eigen vermogen is samen met het vreemde vermogen het garantievermogen van een onderneming. Banken, verzekeraars en andere financiers zien het vaak als de middelen die de ondernemer heeft om verliezen en risico’s te dekken. Je kunt het zien als een soort buffer voor moeilijke tijden.

Inhoud:

• De boekhouding
• Bedrijfsvermogen berekenen
• Financiering
• Solvabiliteit
• Vermogen verbeteren
• Vermogen opnemen

Wat is eigen vermogen?

Als een onderneming meer bezittingen heeft dan  schulden, ontstaat er eigen vermogen. Dit geld blijft over als je alle bezittingen verkoopt en schulden aflost.

De term komt uit het boekhouden. Op de bedrijfsbalans plaats je alle schulden en bezittingen. De totalen hiervan moeten gelijk zijn aan elkaar. Het verschil corrigeer je met de balanspost voor het eigen vermogen.

Als een onderneming meer bezittingen dan schulden heeft, ontstaat er eigen vermogen.

Snel zakelijk geld lenen voor je onderneming? BridgeFund of Swishfund. Je bedrijf moet langer dan een jaar bestaan en jaarlijks minimaal 50.000 euro omzet hebben.

Eigen vermogen in de boekhouding

Als de totale waarde aan de activa-zijde hoger is dan het totaal van alle posten aan de passiva-zijde dan heeft de onderneming zelf eigen vermogen opgebouwd ter waarde van dit verschil.

Als een onderneming winst maakt dan neemt het eigen vermogen toe, maar als een onderneming verlies lijdt kan er een negatief eigen vermogen ontstaan, waarbij de schulden groter zijn dan de bezittingen.

Het eigen vermogen valt onder de passiva en niet onder de activa. Dat komt omdat het een schuld is aan de eigenaar of aandeelhouders van de onderneming.

Het bedrijfsvermogen berekenen

Er zijn meerdere manieren om te bereken hoe groot je eigen vermogen is. Meestal bereken je niet het eigen vermogen zelf maar alle andere zaken, waarna het eigen vermogen de balans in evenwicht brengt.

Een financierder berekent jouw eigen vermogen meestal door de solvabiliteit te berekenen. Een andere manier is door de activa (de totale bezittingen) te verminderen met de passiva (de schulden). De volgende formule beschrijft deze rekensom:

Eigen vermogen = eigen vermogen begin van het boekjaar + behaalde winst gedurende de periode – privéopnamen + privéstortingen

Je onderneming heeft eigen vermogen als het aan activa meer bezittingen heeft dan schulden op de passiva-kant.

Het eigen vermogen is technisch gezien het vermogen dat overblijft als je de onderneming liquideert. Bij een eenmanszaak kun je het eigen vermogen zien als de activa van het bedrijf minus de totale schuld. In een bv of nv bestaat het eigen vermogen uit het aandelenkapitaal en eventuele reserves.

Eigen vermogen bij een financiering

Ondernemers hebben meestal weinig interesse in het eigen vermogen. Die kijken vooral naar het bedrijfsresultaat. Het is pas belangrijk bij een overname of als je vreemd vermogen wil ophalen voor je onderneming.

Bijvoorbeeld als je een banklening wilt afsluiten, of een investeerder zoekt. Zo kijkt een financier naar het risico dat jij een schuld niet kan terugbetalen. Als tegenover alle bezittingen van een bedrijf allerlei kortlopende schulden staan dan is een lening of investering vrij risicovol. Een bedrijf met veel eigen vermogen kan een tegenvaller eerst zelf opvangen.

Eigen vermogen is vooral belangrijk wanneer je vreemd vermogen wilt ophalen bij een bank of investeerder.

Omdat je bij een eenmanszaak hoofdelijk aansprakelijk bent voor schulden van je bedrijf kijkt men bij een financieringsaanvraag van een zzp’er zowel naar de bedrijfscijfers als het privéeigendom. Bij een vennootschap, waarbij zakelijk en privé van elkaar zijn gescheiden, wordt het privévermogen bij een financieringsaanvraag buiten beschouwing gelaten, of moet je als ondernemer daarvoor garant staan.

Snel zakelijk geld lenen voor je onderneming? BridgeFund of Swishfund. Je bedrijf moet langer dan een jaar bestaan en jaarlijks minimaal 50.000 euro omzet hebben.

Bedrijfsvermogen en solvabiliteit

Als je geld leent berekent een financier jouw eigen vermogen meestal door de solvabiliteit van de onderneming te berekenen. Hierbij bereken je de verhouding tussen het eigen vermogen en het vreemde vermogen, wat een indicatie geeft of je in staat bent om de lening terug te betalen.

Met de solvabiliteit bereken je de verhouding tussen het eigen vermogen en het vreemde vermogen.

Heeft jouw bedrijf veel eigen vermogen, dan loopt een financier minder risico omdat het bij eventuele problemen van de onderneming alsnog het uitgeleende geld terugkrijgt door verkoop van bezittingen. Is er relatief veel vreemd vermogen, dan loopt een financier een groter risico dat die het geld niet terugziet.

Eigen vermogen verbeteren

Net als dat een onderneming het ene jaar winst kan maken en het jaar erop verlies kan draaien, kan het eigen vermogen toenemen en afnemen.

het eigen vermogen neemt toe als een onderneming winst maakt. Het neemt ook toe als je aandelen verkoopt en dit geld binnen de onderneming houdt.

Het eigen vermogen neemt af als de onderneming verlies maakt, investeringen doet of afschrijvingen verwerkt. Daarnaast neemt het vermogen af als je dividend uitkeert aan aandeelhouders of als er extern geld bijkomt. Bijvoorbeeld door het afsluiten van een zakelijke lening. Al telt een achtergestelde lening soms juist mee met het bedrijfsvermogen.

Dit is een lening die je moet terugbetalen. Toch rekenen financiers het soms tot het eigen vermogen, en kan dit dus wel het solvabiliteitspercentage verhogen, omdat een achtergestelde lening achteraan staat bij problemen, vergelijkbaar met het eigen vermogen van aandeelhouders of de ondernemer zelf.

Een achtergestelde lening telt soms mee als eigen vermogen.

Eigen vermogen opnemen

Soms is het eigen vermogen kapitaal dat langere tijd in de onderneming blijft, zelfs tot het moment dat je de onderneming verkoopt. Maar dit betekent niet dat je tussentijds nooit geld mag opnemen.

Bij een eenmanszaak kan de eigenaar op elk willekeurig moment geld in de onderneming steken of opnemen, waarmee het direct het eigen vermogen beïnvloedt. Omdat een ondernemer hierbij privé aansprakelijk is voor de schulden zijn er geen regels over hoeveel eigen vermogen een eenmanszaak minimaal moet aanhouden. De ondernemer is hier persoonlijk verantwoordelijk voor.

Bij een eenmanszaak is er geen wettelijk minimum voor het eigen vermogen.

Veel ondernemers beïnvloeden het eigen vermogen door bezittingen over te nemen, of in te brengen. Zo werken veel startende ondernemers op een laptop of bureaustoel die ze eerder privé hadden gekocht. Als je deze inbrengt in de onderneming, dan neemt het eigen vermogen toe met de dagwaarde hiervan.

Andersom geldt hetzelfde: als jij zakelijk een nieuwe laptop koopt en de oude voortaan privé gebruikt dan doe je een privé-onttrekking: je neemt iets over van de zaak waardoor het eigen vermogen op de balans daalt met de dagwaarde van dit bezit.

Winstuitkering van een vennootschap

Bij een vennootschap hebben winstuitkeringen soms veel invloed op het eigen vermogen. Bij de meeste bv’s en nv’s wordt er jaarlijks een bepaald percentage van de winst uitgekeerd als dividend. Dit mag alleen als het eigen vermogen na uitkering van dividend groter is dan de reserves die het bedrijf volgens de wet of de statuten moet aanhouden. Het bestuur moet de uitkering van dividend goedkeuren.

Veelgestelde vragen

Enkele veelgestelde vragen over het eigen vermogen:

Hoe kun je het eigen vermogen berekenen?

Er zijn verschillende manieren om het eigen vermogen te berekenen. Bij een balans bereken je vaak eerst de andere zaken waarna het eigen vermogen de activa en passiva in evenwicht brengt. Een andere manier is door het berekenen van de solvabiliteit. Al zijn er ook andere manieren om het vermogen te berekenen.

Wat is het verschil tussen eigen vermogen en de bedrijfswaarde?

Sommige mensen zien het eigen vermogen als de waarde van het bedrijf. De belastingdienst gebruikt de balans inderdaad om de waarde van een bedrijf te bepalen. Maar je kunt een waardebepaling ook op andere manieren berekenen. Bij het bepalen van de hoogte van de bedrijfswaarde kijk je vaak meer naar de toekomstige omzet- en winstverwachtingen.